کلمات مورد استفاده :
شکل ، دسته بندی ، شبیه ، بی شباهت ، مربع ، مستطیل ، مثلث ، دایره و غیره
موادی که مورد استفاده قرار می گیرد :
قطعات بریده شده اشکل هندسی از مقوای ضخیم ، تخته سه لائی ، فیبر یونولیت ، صفحه ای بزرگ از مقوای ضخیم که اشکال هندسی بر روی آن ترسیم شده باشد ، جعبه بازی اشکال
فعالیتها
دسته بندی :
سه قطعه ( شکل) از مقواهای بریده شده که دو عدد آنها شبیه بهم و یکی دیگر متفاوت باشد را انتخاب کنید . یکی از دو قطعه شبیه بهم را برداشته به کودک بدهید تا دقیقا" آنرا لمس و مشاهده کند آنگاه از کودک بخواهید تا قطعه شبیه به آنرا پیدا کند . سپس آن را در یک طرف میز قرار داده و به کودک بگوئید: « این قطعه شبیه بهم هستند آنها را در این طرف میز قرار میدهیم . »
آنگاه چند قطعه دیگر به کودک نشان داده و از او بخواهید تا قطعات شبیه به دو قطعه اول را انتخاب نماید . بعد از انجام این عمل قطعات متفاوت در یک سمت و قطعات شبیه بهم در سمت دیگر قرار میگیرند . آنگاه به کودک بگوئید :« قطعاتی که در این قسمت قرار گرفته و شبیه بهم هستند تشکیل یک دسته یا گروه را داده و قطعاتی که با آنها متفاوت یا بی شباهت هستند در طرف دیگر میز قرار گرفته اند تشکیل دسته ی گروه دیگری داده اند » سپس قطعات را با هم مخلوط کرده و از کودک بخواهید تا خود دسته های شبیه و دسته های متفاوت را تشکیل دهد . برای سهولت کار بهتر است در ابتدا از دو دسته استفاده کرد و سپس همزمان با پیشرفت یادگیری کودک تعداد دسته ها را افزایش دهید . دقت فرمائید که در این مرحله برای دسته بندی هیچگونه اشاره ای به نام رنگ و یا شکل قطعه نخواهدشد و دسته بندی صرفا" از نظر ظاهر شیئی انجام می گیرد .
نامیدن شکل :
سه قطعه شکل ( دو مربع و یک دایره – برای شروع به تضاد شکل ها توجه فرمائید )
بردارید . یکی از مربع ها را به کودک بدهید از او بخواهید تا دقیقا" آنرا مشاهده و لمس نماید و به او بگوئید :« این شکل که در دست داری مربع است حالا با توجه به مربعی که در دست داری ، از میان دو شکل باقی مانده یک مربع به من بدهید . آنگاه کودک با نگاه کردن به شکلی که در دست دارد شکل مربع را به شما خواهد داد به او بگوئید : « من از شما یک مربع خواستم و شما هم به من یک مربع دادید . می توانی بگویی نام این شکل چیست .» قطعه مربع شکل را به او نشان دهید « کودک جواب خواهد داد مربع » در این فعالیت دقیقا" به تکرار کلمه مربع ( نام شکل ) توجه کنید . هرگاه کودک در جواب دادن دچار مشکل شده برای سهولت کار می توانید خود شما یک قطعه مربع برداشته و با تکرار نام آن از کودک بخواهید تا او نیز مربع دیگری برداشته و نام آنرا بیان دارد همین فعالیت را برای آموزش سایر شکلهای هندسی انجام دهید . سعی کنید در ابتداء چهار شکل اصلی مربع ، مستطیل ،دایره و مثلث آموخته شود و در مراحل بعدی ، در صورت امکان اسامی بقیه اشکال هندسی آموزش داده شود دقت کنید که در هنگام آموزش ، نامیدن شکلی جدید ، اسامی شکلهائی که از قبل آموخته است را دوباره تکرار کنید . با این عمل علاوه بر کمک به یادآوری کودک از تداخل مطالب در یکدیگر جلوگیری می گردد .
فعالیتهای دیگر
همراه با موسیقی
§ در روی صفحه بزرگی از یونولیت سفید ، شکلهای بریده شده متفاوتی از کاغذ رنگی بچسبانید و از کودک بخواهید تا شکلهایی از میان قطعات بریده شده برداشته با نامیدن اسم آن بر روی شکل مشابه خود در روی صفحه یونولیت قرار دهد . برای تعمیم مفهوم اشکال یادگرفته شده سعی کنید تا حالات مختلف هر شکل را بر روی یونولیت رسم کنید .
§ جعبه ای انتخاب کرده و بر روی آن شکلهای مختلف هندسی را بکشید دور شکلها را ببرید . از کودک بخوهید شکلهایی را که انتخاب می کند از جای مخصوص خود – شکل مشابه بر روی جعبه – به درون جعبه بیاندازد . برای این بازی بهتر است از شکلهای چند بعدی استفاده شود .
§ مهم : شکلهایی بر روی صفحات کاغذ بکشید ، مقداری از هر شکل را در ابتدا به صورت نقطه چین در آورید . از کودک بخواهید تا با ترسیم خط بر روی نقطه چین ها شکل ها را کامل کند .
§ مهم: در مرحله دوم ، کار را مقداری پیچیده تر نمائید . مقداری از هر شکل را حذف کرده و سپس از کودک بخواهید تا شکل ها را کامل کند . از تکرار نام شکل در هر مرحله تا حد امکان غفلت نورزید . برای تعمیم یادگیری کودک از او بخواهید تا با نگاه کردن به محیط اطراف خود شکلهای یاد گرفته شده را مشخص کرده و آنها را نام ببرد .
